The emergence of the greek definite article

Περίληψη

Το άρθρο εξετάζει την κατανομή, τη σημασιολογία και το γραμματικό καθεστώς του οριστικού άρθρου στην ελληνική. Υποστηρίζεται ότι το οριστικό άρθρο της νέας ελληνικής είναι ένα άρθρο δευτέρου σταδίου (σύμφωνα με την τυπολογία του Greenberg 1978), το οποίο όμως έχει αρχίσει να αποκτά χαρακτηριστικά άρθρου τρίτου σταδίου.
Η σύγκριση του νεοελληνικού οριστικού άρθρου με τα αντίστοιχα άλλων ευρωπαϊκών γλωσσών δείχνει ότι αυτό παρουσιάζει σοβαρές διαφορές από τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά. Το οριστικό άρθρο στη νέα ελληνική εμφανίζει εκτεταμένη υποχρεωτικότητα, η οποία δεν εμφανίζεται σε άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες. Π.χ. είναι υποχρεωτικό πριν από τα κύρια ονόματα, όταν αυτά βρίσκονται σε θέση υποκειμένου.
Μετά την εισαγωγή από τον Greenberg (1978) της τυπολογίας των τριών σταδίων για τα οριστικά άρθρα και του παρεπόμενου «κύκλου του οριστικού άρθρου», αρκετές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η εξέλιξη των δεικτικών στοιχείων σε οριστικά άρθρα είναι μια τεκμηριωμένη περίπτωση γραμματικοποίησης. Ο στόχος της παρούσας εξέτασης είναι να συζητήσει την εξέλιξη του ελληνικού οριστικού άρθρου και να περιγράψει το συγχρονικό του καθεστώς σε συνάρτηση με το διαχρονικό του «ταξίδι».
Ερευνώνται σώματα κειμένων από όλες τις περιόδους της ελληνικής (κλασική, ελληνιστική, μεσαιωνική, νέα ελληνική).

ABSTRACT

This paper examines the distribution, semantics and grammatical status of the definite article in Modern Greek. It argues that the definite article in Greek is an article of the Second Stage (following the typology of Greenberg 1978), which has started to acquire features of a Third Stage article.
If we compare it with definite articles in other European languages (e.g. in Italian, in English) we can easily discern differences in their distribution.
Definite articles in Modern Greek present an extended obligatoriness, which is not observed in other European languages, e.g. the definite article in Modern Greek is obligatory before proper names, when they are used in subject position.
Since Greenberg (1978) introduced the typology of the Three Stages for definite articles and of the cycle of the definite article, several studies have shown that the evolution of deictic elements in definite articles is a well-attested case of grammaticalization. The purpose of the present investigation is to discuss the evolution of the Greek definite article and to describe its synchronic status in relation to its diachronic journey.
The investigation examines corpora of texts from every period of the Greek language (Classical Greek, Hellenistic Greek, Medieval Greek, Modern Greek).